Foka szara
Halichoerus grypus (Fab.)
Największa z bałtyckich fok. Liczebność jej populacji na Bałtyku wynosi około 30 tysięcy osobników. Ubarwienie jest bardzo różnorodne, od ciemnobrązowego do jasnoszarego, jednak samce są zawsze ciemniejsze z jasnymi plamkami, samice jaśniejsze z ciemnymi plamkami na grzbiecie.
Samce dorastają do 2,5 m a nawet 3 m, osiągając ciężar 300 kg, samice są nieco mniejsze – ich maksymalna długość wynosi ok. 2 m, a ciężar 180 kg.
Mają wydłużony, przypominający psi, pysk, który u dorosłych samców jest charakterystycznie uwypuklony. Nozdrza są szerokie, w kształcie litery W.
Foki te są zwierzętami stadnymi, zasiedlają głównie strefę przybrzeżną północno-wschodniego Bałtyku, niekiedy wpływają rzekami w głąb lądu. Rozmnażają się zarówno na brzegu, jak i na lodzie, na przełomie lutego i marca. Okres godowy przypada na luty i marzec. Samce gromadzą wokół siebie haremy i bronią ich wraz z terytorium. Samice po 11,5-miesięcznej ciąży rodzą zwykle jedno młode. Przychodzi ono na świat pokryte białym, gęstym futrem (zwanym lanugo), które traci w czasie pierwszych 2 – 3 tygodni życia.
W tym czasie nie wchodzi do wody, karmione wyłącznie mlekiem matki przybiera na wadze średnio 1,5 kg dziennie. Foki te nie odbywają dalekich wędrówek, zdarza się jednak, że młode pokonują odległe dystanse ponad 1000 km w bardzo krótkim czasie. Dorosłe osobniki odżywiają się głównie rybami, czasem skorupiakami i małżami. Potrafią nurkować na głębokość ponad 200m i pozostawać pod wodą ok. 20 min. Dawniej jako jedyny rodzimy gatunek fok licznie zamieszkująca polskie wybrzeże, dzisiaj pojawia się bardzo rzadko, zwykle na wodach Zatoki Gdańskiej. Pojedyncze osobniki przypływają głównie z Estonii, najbliższego naturalnego miejsca rozrodu tego gatunku.
Od 2010 r. foki szare osiedliły się na ujściu przekopu Wisły w rezerwacie Mewia Łacha. Niemal codziennie spotykane są tam grupy liczące od kilku do nawet ok. 300 osobników.